De oorsprong van het spreekwoord
Het Nederlandse spreekwoord "wie niet waagt die niet wint" wordt al eeuwenlang gebruikt in de Nederlandse taal. Het betekent zoveel als: als je niets riskeert, kun je ook niets bereiken. De uitdrukking is verwant aan andere bekende gezegden in verschillende talen. In het Engels is de variant bijvoorbeeld "no guts, no glory" of "nothing ventured, nothing gained". Het idee erachter is universeel: succes komt niet vanzelf, je moet er moeite voor doen en soms risico’s nemen.
Wat bedoelen we precies met ‘wagen’?
Het werkwoord ‘wagen’ betekent zoveel als iets proberen of ondernemen, vaak met het risico om te falen. In deze context draait het om actie ondernemen waarbij succes onzeker is. Denk bijvoorbeeld aan iemand die solliciteert op een functie waarvoor hij of zij zich misschien niet helemaal gekwalificeerd voelt. Door het toch te proberen – dus te wagen – is er een kans dat diegene de baan wel krijgt. Wie niets onderneemt, mist deze kans sowieso.
Voorbeelden uit het dagelijks leven
In de liefde
Een typisch voorbeeld van dit spreekwoord in de praktijk is bij het aangaan van een relatie. Als je verliefd bent, maar niet durft te zeggen wat je voelt, dan loop je wellicht de kans mis op een mooie relatie. Door het risico te nemen en je gevoelens te uiten, open je de deur naar nieuwe kansen. Natuurlijk is er ook het risico op afwijzing – maar zonder actie gebeurt er niets.
Op de werkvloer
Ook in een professionele context past het spreekwoord perfect. Denk aan iemand die aarzelt om een idee te presenteren aan collega’s of leidinggevenden. Door het idee te delen, kan het veel opleveren: waardering, een promotie of een succesvol project. Maar als je het voor jezelf houdt uit angst voor kritiek, dan blijft de kans op succes uit.
Waarom is het spreekwoord vandaag de dag nog relevant?
In een wereld waarin kansen belangrijk zijn en concurrentie groot is, blijft het nemen van risico’s essentieel. Mensen starten ondernemingen, stappen over op een nieuwe carrière of emigreren naar een ander land. Al deze grote acties vergen moed, maar zonder deze stappen zal er geen vooruitgang zijn. Het spreekwoord benadrukt dat vooruitgang begint bij het durven zetten van die eerste stap.
Een motiverende boodschap
Het mooie aan dit spreekwoord is dat het tegelijkertijd een waarschuwing én een aanmoediging is. Het laat zien dat je zonder durf weinig zult bereiken, maar motiveert ook om in actie te komen. Dus de volgende keer dat je twijfelt of je ergens voor moet gaan, denk dan aan dit aloude gezegde: wie niet waagt die niet wint.