Wat betekent het woord ‘notoir’?
Het woord ‘notoir’ wordt in het Nederlands gebruikt om iets of iemand aan te duiden waar men algemeen van op de hoogte is, vaak met een negatieve bijklank. Het komt uit het Latijnse woord ‘notorius’, wat ‘bekend’ of ‘openbaar’ betekent. In de praktijk wordt ‘notoir’ meestal gebruikt om te verwijzen naar iets dat duidelijk of onmiskenbaar bekend is, vaak met betrekking tot onwenselijk of negatief gedrag.
Gebruik van ‘notoir’ in de praktijk
Het woord ‘notoir’ komt veel voor in geschreven taal, zoals in kranten, juridische teksten of formele correspondentie. Een voorbeeldzin is: “Hij is een notoir belastingontduiker.” Met deze zin wordt bedoeld dat iemand algemeen bekendstaat als iemand die belasting ontwijkt. Het heeft meestal een negatieve connotatie, hoewel het in sommige contexten ook neutraal gebruikt kan worden.
Voorbeelden van gebruik
Een aantal contexten waarin je het woord ‘notoir’ kunt tegenkomen zijn: een notoir roker (iemand die heel bekend staat als roker), een notoir crimineel (iemand waarvan algemeen bekend is dat hij crimineel is), of een notoir moeilijke taak (een taak die bekendstaat als zeer lastig). Al deze zinnen geven aan dat het onderwerp iets of iemand is die bekend is om de genoemde eigenschap.
Synoniemen en verwante woorden
Synoniemen van ‘notoir’ zijn onder andere ‘berucht’, ‘algemeen bekend’, ‘door iedereen gekend’ of ‘ongekend bekend’. Die geven elk een vergelijkbare lading, zij het soms met subtiele nuanceverschillen. ‘Berucht’ bijvoorbeeld heeft doorgaans ook een negatieve ondertoon, terwijl ‘algemeen bekend’ neutraler is.
Hoe onderscheidt ‘notoir’ zich?
In tegenstelling tot een woord als ‘beroemd’, wat meestal een positieve bijklank heeft, wordt ‘notoir’ meestal gebruikt om iets slechts of negatiefs te typeren. Iemand kan beroemd zijn om zijn muzikale talent, maar een notoire oplichter is iemand die bekendstaat om zijn misdaden. Het gebruik van het woord is dus sterk afhankelijk van de context en de intentie van de spreker of schrijver.
Waarom is het belangrijk om zulke woorden te begrijpen?
Woorden zoals ‘notoir’ kunnen een nuance of emotionele lading toevoegen aan zinnen die anders vrij neutraal zouden zijn. Zeker in formele of literaire teksten kan het kiezen van een woord als ‘notoir’ zorgen voor extra duidelijkheid of diepgang. Door de betekenis goed te begrijpen, kun je het woord zelf ook op de juiste manier inzetten en teksten beter interpreteren.
