Een lamp die knippert terwijl hij uit staat
Je drukt de lichtschakelaar uit, loopt weg en ziet ineens uit je ooghoek dat de lamp af en toe heel kort oplicht. Dat lijkt bijna iets magisch, maar er is een logische verklaring voor. Het fenomeen komt vooral voor bij moderne lampen en kan meestal geen kwaad, al is het wel irritant.
In dit artikel lees je in begrijpelijke taal waardoor een lamp kan knipperen terwijl hij uit staat, welke soorten lampen hier gevoelig voor zijn en wat je er zelf aan kunt doen.
Welke lampen knipperen het vaakst
Ledlampen en spaarlampen
Vooral ledlampen en spaarlampen zijn gevoelig voor knipperen wanneer de schakelaar uit staat. Deze lampen werken met elektronica in plaats van alleen een eenvoudig gloeidraadje. Een heel kleine elektrische spanning is vaak al genoeg om ze kort te laten oplichten.
Bij oude gloeilampen of halogeenlampen kwam dit veel minder voor, omdat die meer stroom nodig hebben om zichtbaar licht te geven. Een minieme spanning zorgde daar meestal niet voor licht, waardoor je geen knipperen zag.
Schakelaars met lampje erin
Heb je een lichtschakelaar met een klein controlelampje erin, bijvoorbeeld zodat je de schakelaar in het donker kunt vinden, dan is de kans op knipperen groter. Dat controlelampje heeft namelijk ook stroom nodig en dat kan een kleine lekstroom veroorzaken richting de lamp.
De belangrijkste oorzaken van knipperen
Lekstroom in de installatie
In veel huizen loopt er, zelfs als de schakelaar zogenaamd uit staat, toch nog een extreem klein beetje stroom door de draden. Dat heet lekstroom. Bij ledlampen kan die lekstroom zich opbouwen in de elektronica van de lamp. Zodra er genoeg spanning is opgebouwd, licht de lamp heel kort op en dooft weer. Dit kan zich steeds herhalen, waardoor je een onregelmatig knipperend effect ziet.
Schakelaar verbreekt niet de juiste draad
Een lichtschakelaar hoort de fasedraad te onderbreken. Soms is bij een oudere installatie of bij een verkeerde aansluiting de nuldraad onderbroken. Daardoor staat er nog steeds spanning op de lamp, ook al staat de schakelaar uit. De lamp krijgt dan wel minder stroom dan normaal, maar soms genoeg om af en toe een flits te geven.
Dimmer of slimme schakelaar
Gebruik je een dimmer of slimme schakelaar, dan kan er ook in uitgeschakelde stand nog een beetje stroom door het circuit lopen. Sommige dimmers en slimme modules hebben altijd voeding nodig om te kunnen blijven communiceren of ingesteld te blijven. Ook dat kan genoeg zijn om gevoelige ledlampen te laten knipperen.
Wat kun je er zelf aan doen
Controleer het type lamp
Controleer eerst of de lamp wel geschikt is voor de dimmer of de slimme schakelaar die je gebruikt. Op de verpakking staat meestal duidelijk aangegeven of de lamp dimbaar is en met welke soorten dimmers hij samenwerkt. Een niet-geschikte combinatie geeft vaak knipperproblemen, zowel aan als uit.
Gebruik een andere schakelaar of lamp
Heb je een schakelaar met controlelampje, dan kan het verwijderen of uitschakelen van dat lampje het knipperen oplossen. Soms helpt het ook om een ledlamp van een ander merk te proberen. De ene fabrikant bouwt de elektronica zo dat de lamp veel minder gevoelig is voor kleine lekstromen dan een andere.
Laat de installatie nakijken
Blijft de lamp knipperen, ook als je een andere lamp of schakelaar hebt geprobeerd, dan is het verstandig een elektricien te laten kijken. Die kan meten of de juiste draad wordt onderbroken, of de installatie veilig is en of er geen ongewoon hoge lekstroom aanwezig is. Zo weet je zeker dat het niet alleen irritant is, maar ook echt veilig.