Waarom deze spelling vaak verwarring veroorzaakt
In de Nederlandse taal zijn er talloze werkwoorden die in vervoegde vorm sterk lijken op het voltooid deelwoord. Dit leidt vaak tot verwarring, vooral als het gaat om werkwoorden die eindigen op een 'd' of 't'. Een veelgezochte vraag is bijvoorbeeld: is het 'beïnvloed' of 'beïnvloedt'? In dit artikel leggen we je het verschil uit.
Wanneer gebruik je 'beïnvloed'?
Voltooid deelwoord
'Beïnvloed' wordt gebruikt als voltooid deelwoord. Dat betekent dat je het doorgaans tegenkomt in combinatie met een vorm van het hulpwerkwoord 'hebben'. Denk aan zinnen als: 'Hij heeft mij beïnvloed' of 'De reclame heeft haar mening beïnvloed'. In deze gevallen is 'beïnvloed' niet vervoegd naar een persoon of onderwerp, maar onderdeel van een voltooide handeling.
Bijvoeglijk gebruikt
Daarnaast kan 'beïnvloed' ook als bijvoeglijk naamwoord functioneren, bijvoorbeeld in deze zin: 'De beïnvloed patiënt nam de verkeerde beslissing'. Hier beschrijft 'beïnvloed' de toestand van de patiënt, en er is geen sprake van een werkwoordsvorm.
Wanneer gebruik je 'beïnvloedt'?
Persoonsvorm van het werkwoord
'Beïnvloedt' is de vervoegde vorm van het werkwoord 'beïnvloeden' in de tegenwoordige tijd en dan specifiek voor de derde persoon enkelvoud: hij, zij of het. Bijvoorbeeld: 'Zij beïnvloedt haar omgeving voortdurend'. Hier zie je dat het werkwoord direct op het onderwerp slaat dat iets actief doet.
Iets om te onthouden
Controleer de zin
Twijfel je of je 'beïnvloed' of 'beïnvloedt' moet gebruiken? Vervang dan het werkwoord door een ander werkwoord, zoals 'werken' of 'lopen'. Als je bijvoorbeeld zegt: 'Zij werkt' dan weet je dat 'beïnvloedt' hier ook correct is. Als je daarentegen 'heeft gelopen' zou gebruiken, dan hoort 'heeft beïnvloed' er ook te staan.
Maak van de zin een vraagzin
Een andere tip is om van je zin een vraagzin te maken. Zet je het onderwerp achter het werkwoord, zoals in: 'Beïnvloedt zij de uitkomst?', dan weet je dat je met een vervoeging te maken hebt en dus 'beïnvloedt' moet gebruiken.
Veelgemaakte fouten en hoe je ze voorkomt
Veel mensen schrijven foutief 'zij beïnvloed' als persoonsvorm of 'heeft beïnvloedt' als voltooid deelwoord. Dit komt meestal doordat de nuance tussen voltooid deelwoord en persoonsvorm niet scherp is. Onthoud: bij de persoonsvorm hoort een extra 't' in de derde persoon enkelvoud, bij het voltooid deelwoord juist niet.
Conclusie over het juiste gebruik
De juiste spelling hangt af van de functie van het werkwoord in de zin. Gebruik 'beïnvloed' als voltooid deelwoord of bijvoeglijk naamwoord, en 'beïnvloedt' alleen als vervoegde vorm in de tegenwoordige tijd voor hij/zij/het. Door dit onderscheid goed te begrijpen, kun je veelgemaakte fouten in spelling voorkomen en schrijf je voortaan zonder twijfel het juiste werkwoord.