Wat je eigenlijk ruikt als het net geregend heeft
Iedereen kent het: je loopt buiten en na een eerste bui ruikt de lucht ineens fris en bijna gezellig. Veel mensen noemen dit de geur van regen, maar eigenlijk ruik je iets anders. Regen zelf heeft namelijk geen sterke geur. Wat jij ruikt, is een combinatie van stoffen uit de bodem, planten en soms zelfs uit de lucht, die door de regen worden losgemaakt.
Die typische geur is zo herkenbaar dat veel mensen er een soort herinnering of gevoel bij hebben. Sommigen denken aan vakanties op de camping, anderen aan spelen op straat als kind. Toch is er een heel nuchtere, wetenschappelijke verklaring voor dit alledaagse fenomeen.
De rol van petrichor: de geur van droge aarde
Wat is petrichor precies
De belangrijkste boosdoener achter de lekkere regenlucht is een stof die petrichor wordt genoemd. Dit is geen enkelvoudige stof, maar een mengsel van olieachtige stoffen die worden geproduceerd door planten en door bepaalde bacteriën in de bodem. Tijdens een droge periode hopen deze stoffen zich op in de grond en op oppervlakken zoals stoeptegels en stenen.
Als de eerste regendruppels vallen, slaan ze als het ware op de grond en duwen kleine belletjes met lucht en deze stoffen omhoog. Die belletjes knappen en verspreiden de geur in de lucht. Jij ademt die lucht in en je hersenen vertalen dat naar die herkenbare, frisse regenlucht.
Waarom het na droogte sterker ruikt
Na een lange droge periode is er meer tijd geweest voor planten en bacteriën om deze geurstoffen op te bouwen. De grond is droger, waardoor alles geconcentreerder aanwezig is. Zodra de eerste druppels vallen, komt er dus in één keer veel geur vrij. Daarom ruikt het vaak veel sterker bij de eerste bui na een hete, droge periode dan op een gewone regenachtige dag.
Ozon in de lucht: een scherpe, frisse toon
Naast petrichor speelt ook ozon soms een rol. Ozon is een gas dat hoog in de atmosfeer ontstaat, maar bij onweer en sterke luchtstromingen dichter bij de grond kan komen. Het heeft een wat scherpe, frisse geur die sommige mensen vergelijken met de geur na het stofzuigen of in de buurt van elektrische apparaten.
Bij onweer kunnen elektrische ontladingen in de lucht ervoor zorgen dat er meer ozon ontstaat. Als de wind dan goed staat, waait die lucht naar beneden en mengt zich met de geur van natte grond. Dat geeft een extra dimensie aan wat wij ervaren als de geur van regen.
Waarom veel mensen deze geur zo prettig vinden
Er zijn aanwijzingen dat onze voorouders mogelijk een voordeel hadden bij het herkennen van de geur van regen. Regen betekende water, groei van planten en dus grotere kans op voedsel. Het kan zijn dat onze hersenen deze geur daarom als positief zijn gaan markeren. Daarnaast koppelen we de geur vaak aan fijne herinneringen, zoals buiten spelen of afkoeling na een hete dag.
Zo blijkt een simpel wandelingetje in de regen eigenlijk een klein natuurkundig en biologisch wonder. De volgende keer dat je die bekende geur ruikt, weet je precies wat er allemaal in de lucht hangt.
