Waarom we voortdurend met onze ogen knipperen
Knipperen met je ogen lijkt misschien een nutteloze gewoonte, maar zonder dat simpele bewegingetje zouden je ogen al snel oncomfortabel droog en wazig worden. Elke keer dat je knippert, verdeel je een dun laagje traanvocht over het oogoppervlak. Dat laagje beschermt het hoornvlies, zorgt voor een heldere blik en spoelt kleine stofdeeltjes weg.
Daarnaast geeft knipperen je oogspieren en hersenen heel even rust. In dat fractie van een seconde sluit je letterlijk de buitenwereld af. Je merkt het niet bewust, maar je hersenen gebruiken die mini-pauzes om informatie te verwerken en je aandacht te vernieuwen.
Hoe vaak knippert een mens per dag
Gemiddeld aantal keer per minuut
Een volwassen mens knippert gemiddeld zo’n tien tot twintig keer per minuut. Dat is een flinke marge, want het hangt af van je omgeving, je stemming en wat je aan het doen bent. Ben je geconcentreerd bezig, dan knipper je vaak minder. Ben je moe of emotioneel, dan juist meer.
Van minuut naar dag
Reken je dat gemiddelde door naar een hele dag, dan kom je al snel uit op duizenden knippers. Stel dat je vijftien keer per minuut knippert en ongeveer zestien uur per dag wakker bent. Dan maak je grofweg een kleine vijftienduizend knipperbewegingen per dag. Dat is natuurlijk een schatting, maar het laat zien hoeveel werk je ogen ongemerkt verrichten.
Waarom je minder knippert achter een scherm
Het effect van beeldschermen op je ogen
Veel mensen merken dat hun ogen droog worden tijdens het werken achter een computer of het kijken op een smartphone. Een belangrijke reden is dat je dan minder vaak knippert. Als je geconcentreerd naar een scherm staart, zakt het aantal knippers soms naar maar een paar keer per minuut. Het traanlaagje op je ogen verdampt dan sneller dan je het aanvult, waardoor je die droge, branderige of zandige sensatie krijgt.
Wat je zelf kunt doen
Om je ogen te helpen kun je bewust vaker even wegkijken van je scherm. Kijk bijvoorbeeld om de paar minuten kort in de verte en knipper een paar keer rustig achter elkaar. Ook helpt het om je scherm niet te fel te zetten en te zorgen voor voldoende licht in de ruimte, zodat je ogen minder hoeven te inspannen.
Knipperen als signaal van je lichaam
Je knipperfrequentie kan ook iets zeggen over hoe je je voelt. Ben je gespannen of gestrest, dan kun je sneller gaan knipperen. Ben je juist erg moe, dan voelt knipperen soms zwaar en ga je je ogen vaker sluiten. In extreme gevallen van uitdroging of bepaalde oogziekten kan de knipperreflex veranderen of minder goed werken. Merk je dat je klachten krijgt zoals aanhoudende droogheid, pijn of plotseling veel wazig zien, dan is het verstandig om een opticien of oogarts te raadplegen.
Knipperen is dus veel meer dan een onbewuste tik. Het is een slim, automatisch systeem dat je ogen beschermt, je zicht scherp houdt en je hersenen kleine momentjes van rust geeft, de hele dag door.
