Wat is een droom eigenlijk?
Bijna iedereen heeft wel eens een droom gehad die zo echt voelde dat je even moest nadenken of het wel echt gebeurd was. Een droom is niets anders dan een verhaal dat je brein zelf maakt terwijl je slaapt. Tijdens bepaalde fasen van je slaap zijn je hersenen verrassend actief. Je ogen bewegen snel onder je oogleden en je hartslag en ademhaling gaan iets omhoog. Dit heet de remslaap, de fase waarin de meeste levendige dromen ontstaan.
In die remslaap is een deel van je brein dat beelden en emoties verwerkt heel druk bezig. Tegelijkertijd zijn de spieren in je lichaam juist bijna volledig ontspannen. Zo kun je in je droom rennen of vliegen, zonder dat je dat in het echt doet. Je hersenen maken dus een soort privéfilm, en jij bent de hoofdrolspeler.
Waarom voelen dromen zo levensecht?
De kracht van beelden en emoties
Dromen voelen echt omdat dezelfde gebieden in je hersenen actief zijn als wanneer je in het echt iets ziet of meemaakt. De visuele gebieden zorgen voor de beelden, terwijl emotionele gebieden zoals de amygdala emoties als angst, blijdschap of verwarring versterken. Daardoor kan een achtervolging in een droom net zo spannend voelen als een echte spannende situatie.
Ook je geheugen speelt mee. Je brein pakt losse stukjes uit je dagelijkse leven, films, gesprekken en oude herinneringen en plakt die aan elkaar. Zo kun je opeens met je basisschoolleraar in je huidige kantoor zitten. Het voelt logisch zolang je droomt, omdat je brein er ter plekke een kloppend verhaal van probeert te maken.
Waarom we in dromen zoveel accepteren
Een opvallend detail is dat het deel van je brein dat kritisch nadenkt en plant, de prefrontale cortex, tijdens de remslaap minder actief is. Dat is het gebied waarmee je normaal gesproken nadenkt of iets logisch is. Doordat dat deel op een lager pitje draait, voelt het in je droom ineens heel normaal dat je kunt vliegen of dat kamers in je huis vanzelf van vorm veranderen.
Pas als je wakker wordt, schakelt dat kritische deel weer volledig in. Dan denk je vaak: dit klopte eigenlijk helemaal niet. Het verschil in activiteit verklaart waarom je in een droom zoveel vreemd gedrag gewoon accepteert.
Wat zegt een droom over jou?
Verwerken van je dag en je gevoelens
Veel wetenschappers denken dat dromen helpen bij het verwerken van ervaringen en emoties. Heb je een drukke of spannende dag gehad, dan is de kans groter dat je intensiever droomt. Je brein sorteert als het ware alle indrukken van de dag. Belangrijke of emotioneel beladen gebeurtenissen worden extra herhaald, soms in een vreemde of overdreven vorm.
Dat betekent niet dat elke droom een geheime boodschap heeft, maar dromen kunnen wel laten zien waar je je onbewust druk om maakt. Terugkerende dromen over bijvoorbeeld te laat komen of iets vergeten kunnen een signaal zijn van stress of onzekerheid in het dagelijks leven.