Wat er in je brein gebeurt als je droomt
Iedere nacht doorloop je verschillende slaapfasen. De bekendste is de remslaap, waarin je ogen snel bewegen en je hersenen bijna net zo actief zijn als overdag. In deze fase droom je het meest levendig. Toch droom je ook in andere slaapfasen, maar vaak minder kleurrijk en chaotisch.
Je brein verwerkt overdag verzamelde informatie, emoties en indrukken. Allerlei losse stukjes herinnering worden opnieuw gecombineerd tot verhalen, soms logisch, vaak totaal niet. Dromen zijn dus geen letterlijk verslag van de dag, maar eerder een creatieve remix.
Waarom sommige dromen zo helder voelen
Emotie als lijm voor je herinnering
Dromen die veel emotie oproepen, onthoud je meestal beter. Angst, blijdschap, schaamte of verliefdheid maken je lichaam al slapend alerter. Stoffen in je brein die betrokken zijn bij stress en emotie, zoals adrenaline, zorgen ervoor dat de droom als het ware in je geheugen wordt gegraveerd.
Daarom blijft een nachtmerrie over een examen of een belangrijke presentatie vaak dagenlang hangen, terwijl een neutrale droom over boodschappen doen zo vervaagd is dat je hem bij het wakker worden al kwijt bent.
Wakker worden op het juiste moment
Je onthoudt een droom het makkelijkst als je direct uit een droomfase wakker wordt, vooral uit de remslaap. Dan zit het droomverhaal nog vers aan de oppervlakte van je bewustzijn. Sta je pas veel later op, na nog wat slaaprondes, dan wordt de herinnering snel overschreven door nieuwe indrukken uit de volgende fasen.
Word je bijvoorbeeld kort wakker door een geluid buiten, precies midden in een droom, dan is de kans groot dat je die droom levendig kunt navertellen.
Waarom je zoveel dromen totaal vergeet
Het brein ruimt bewust op
Je brein is zuinig met opslagruimte. Niet alles wat je meemaakt, wordt een blijvende herinnering. Dat geldt ook voor dromen. Veel dromen zijn voor je dagelijks functioneren niet belangrijk. Je hersenen kiezen er daarom vaak voor om ze niet vast te leggen in je langetermijngeheugen.
Dat is eigenlijk handig: stel je voor dat je elke nacht vijf of zes dromen volledig zou onthouden. Je zou moeite hebben om nog onderscheid te maken tussen echte herinneringen en droombeelden.
Van droom naar niets in een paar minuten
In de eerste minuten na het wakker worden zijn je dromen het kwetsbaarst. Sta je meteen op, pak je je telefoon of stap je direct onder de douche, dan verdwijnt de droom vaak als sneeuw voor de zon. Je aandacht verschuift naar de dag en de dromen lossen op.
Hoe je meer dromen kunt onthouden
Eenvoudige gewoontes voor meer droomherinneringen
Als je nieuwsgierig bent naar je dromen, kun je jezelf trainen om er meer te onthouden. Probeer rustig wakker te worden en even blijft liggen met je ogen dicht. Haal het laatste beeld van je droom terug en vertel het in gedachten als een kort verhaaltje. Leg een schrift naast je bed en schrijf direct steekwoorden op, zoals de plaats, personen en opvallende gevoelens.
Na een paar dagen merk je vaak al dat je meer en langere dromen herinnert. Zo krijg je een verrassend inkijkje in wat je slapende brein allemaal bedenkt, zonder dat je er iets voor hoeft te doen.